ÖNE ÇIKANLAR
- İflas üç sene geçerli olsa da sonuçları çok daha uzun sürebilir.
- İflas etmek sizi tüm borçlarınızdan kurtarmaz.
- Karar öncesi mali danışmanın tavsiyelerini alın.
Kanuni bir süreç olarak iflas, borçlarınızın çoğunun geri ödenmesi yükümlülüğünden sizi kurtararak mali kontrolü geri almanızı sağlar.
Gönüllü olarak iflas ettiğinizi beyan edebileceğiniz gibi, borç verenlerin isteğiyle mahkeme tarafından iflas kararı alınabilir.
İflas sizin için son derece olumlu bir adım olabilir ancak son derece ciddi sonuçları olduğunu bilmek gerekiyor.
İflas uzmanı (Registered Trustee in Bankruptcy) Clare Corrigan iflas sürecine yaratacağı olası mahcubiyet üzerinden değil maddi sıkıntı içindekilere sunduğu rahatlama ışığında bakmanızı öneriyor.
“İflas seçeneğini değerlendiren kişiler, genelde mali sıkıntıya kendi hatalarından dolayı değil dış etkenler yüzünden düşenler” diyor.
Yeni bir mali geleceğe doğru atılmış cesur bir adım olarak bakılmalı. Bu sürece sadece yasal bir süreç olarak bakmayan ve duygusal bir yolculuk da olduğunu bilen uzmanlarca yürütülmeli.İflas uzmanı Clare Corrigan
İflas kararı öncesi
İflas Yasası kapsamındaki diğer seçenekleri değerlendirmekte yarar var.
Borç Anlaşması
İflası önlemek için borçlarınızı genelde üç ila beş yılda ödemenizi sağlayan plana Borç Anlaşması deniyor. Aracı (administrator) sizin ve borç verenlerle pazarlık eder.
Borç verenler alacaklarında indirime gidip taksite bağlamayı kabul edebilir.
İflas birçok insan için kişisel ve mali utanç anlamına geliyor. Ancak bazen mali sıkıntıyı aşmanın tek yolu da iflas olabiliyor. Credit: gahsoon/Getty Images
PIA borçlu ile borç veren arasında yasal olarak bağlayıcılığı olan bir anlaşma. Borçlarınızı üç ila beş yıllık bir süreçte taksitle geri ödeme planı üzerinde pazarlık ediyorsunuz.
Genelde sürece belirli bir ücret karşılığında bir yediemin (trustee) aracılık eder.
Mali danışmana başvurun
Finder’den para uzmanı Sarah Megginson iflas etmenin ciddi sonuçları olduğu için öncesinde bir mali danışmandan tavsiye almanızı öneriyor.
The ’a hafta içi 1800 007 007 numaralı hattan ulaşabilirsiniz. Uzman mali danışmanlar sizinle önünüzdeki seçenekler hakkında konuşuyor.
“Tamamen bağımsız ve kâr amacı gütmeyen ücretsiz bir hizmet. Bilgilerinizi kimse ile paylaşmazlar ve kesinlikle tavsiye ederim” diye konuşuyor Megginson.
Süreç nasıl işliyor?
İflas başvurusu internet üzerinden AFSA sitesine yapılıyor. Kurum daha sonra başvuruyu değerlendiriyor.
“Başvuru kabul edilirse kişinin iflas ettiğine karar verilir ve o andan sonra borç verenlere karşı bazı korumalara sahip olur. Bu korumalar da kişinin kendini mali olarak toparlamasına yardımcı olur” diyor.
İflas eden kişiye (bankruptee) bir yediemin/uzman (trustee) atanır. Yediemin borç veren dahil olmak üzere tüm taraflara adil bir şekilde davranılmasını sağlar.
Yediemin iflas edenin mali durumunu ve mali geçmişini inceler ve borçları geri ödeyebilmek için mülklerini satabilir.
“Ayrıca iflas eden kişiyi bilgilendirip, süreç boyunca yasal olarak sorumluluklarını ve haklarını açıklarız” diyor.
İflas üç yıl ve bir gün geçerli kalsa da sonuçları çok daha uzun sürer. Credit: Vladimir Vladimirov/Getty Images
İflas hayatınızı nasıl etkiler?
İflas üç yıl ve bir gün geçerli kalsa da sonuçları çok daha uzun sürebilir.
Ulusal Kişisel Acizlik Endeksine dahil edilirsiniz. Endekste olmak hem kredi puanınızı hem de iflas süreci sona erdikten sonra bile borç alma yeteneğinizi etkiler.
Bazı özgürlükleriniz de sınırlanır.
Küçük işletme sahibi Matthew iflas etmenin yurt dışına çıkış hakkını sınırladığını öğrendi.
“İflas ettikten sonra en önemli endişem Filipinler’de yaşayan kızımı ziyaret edebilmekti” diyor.
İflas ettikten sonra istediğiniz zaman yurt dışına çıkma hakkınız olmuyor. Yurt dışına çıkmadan önce iflas yediemininden izin almanız gerekiyor.Küçük işletme sahibi Matthew
İflas çalışmanız önünde herhangi bir engel oluşturmuyor. İflas ettiğinizi işverenin bilmesine gerek yok. Ancak avukatlık veya muhasebecilik gibi bazı iş kollarında iflas sonrası gerekli meslek kuruluşlarına veya kamu kurumlarına lisans ve üyelikleriniz kapsamında durumunuzu bildirmeniz zorunlu.
İflas etmiş kişinin şirket yönetmesi veya bazı kamu görevlerine gelmesi mahkeme iznine tabi. Matthew bazı günlük işlerini halletmekte de zorlandığını söylüyor.
“Umumi mali sorumluluk sigortası alamadım. Banka hesabı veya tedarikçilerle kredi hesabı açamadım. Her şeyi önden ödemem gerekiyordu” diyor.
Kredi notu kuruluşları iflas ilanı gününden itibaren sizin iflasınızı beş yıl boyunca veya sürecin sonlanmasından sonra iki yıl daha tutar. Borç almanız zorlaşır ve aldığınız kredilerin faizleri daha yüksek olur.
İflas süreci üç yıl bir gün sonra sona erse de sonuçları çok daha uzun sürüyor. Credit: courtneyk/Getty Images
İflas edince borçlar sıfırlanıyor mu?
Bu sorunun kısa cevabı hayır.
Kredi kartı, sağlık harcamaları veya bazı banka kredileri gibi teminatsız borçları geri ödeme yükümlülüğünüz kalkar.
Atanan yediemin borçlarınızı ödemek için mallarınızı satabilir. Genelde evinizdeki eşyaları, işinizi yapmanız için gereken malzemeleri ve araçları ve belli bir değere kadar aracınızı tutabilirsiniz.
Megginson “Ancak yediemin içinde yaşadığınız ev dahil diğer mallarınızı satabilir” diyor.
“Üzerinize olan mülkleri satmak için acele etmeyin. Her şeyi beyan etmeniz gerekiyor. Yediemini dolandırmaya çalışmanın son derece ciddi sonuçları var” diyor.
