ธุรกิจและลูกจ้างเผชิญความไม่แน่นอนหลังเงิน JobKeeper ยุติ

เงินจ๊อบคีพเปอร์ (JobKeeper) ได้ยุติลงอย่างเป็นทางการแล้ว ส่งผลให้ธุรกิจหลายพันแห่งในออสเตรเลียและลูกจ้างหวั่นใจ ขณะผู้เชี่ยวชาญเรียกร้องให้มีความช่วยเหลืออย่างตรงจุดให้แก่ภาคธุรกิจที่ยังคงต้องการการสนับสนุน

Kiff Saunders at Global Ballooning Australia says the end of JobKeeper if of huge concern to his business, which is running at around 35 per cent capacity. Source: Supplied

เศรษฐกิจออสเตรเลียอาจกระเตื้องขึ้นเร็วกว่าที่คาดไว้ระหว่างการระบาดใหญ่ของเชื้อไวรัสโคโรนา โดยประชาชน 2.7 ล้านคนและธุรกิจ 680,000 แห่งสามารถยุติการรับเงินจ๊อบคีพเปอร์ (JobKeeper) ได้

ขณะที่โครงการอุดหนุนค่าจ้างจ๊อบคีพเปอร์สิ้นสุดลงอย่างเป็นทางการในวันอาทิตย์ที่ผ่านมา (28 มี.ค.) แต่ยังมีชาวออสเตรเลียมากถึง 960,000 คนและธุรกิจราว 370,000 แห่งที่ยังคงพึ่งพาเงินนี้ ต้องเผชิญกับอนาคตที่ไร้ความแน่นอน

โกลบอล บัลลูนนิง ออสเตรเลีย (Global Ballooning Australia) เป็นหนึ่งในบริษัทเหล่านั้น เมื่อออสเตรเลียปิดพรมแดนระหว่างประเทศเมื่อเดือนมีนาคมปีที่แล้ว บริษัทสูญเสียรายได้จากนักท่องเที่ยวจากต่างประเทศไปทั้งหมดชั่วข้ามคืน ซึ่งคิดเป็นร้อยละ 60 ของรายได้บริษัท หลังจากที่เลิกจ้างพนักงานไป 20 คน บริษัทได้ใช้เงินจ๊อบคีพเปอร์เพื่อช่วยให้ลูกจ้างที่ยังเหลืออยู่มีงานทำ

แต่หลังจากการล็อกดาวน์ที่ยาวนานของเมลเบิร์น การมีเชื้อโควิดปะทุขึ้นในช่วงเทศกาลวันหยุดคริสต์มาส จนมาถึงขณะนี้ที่เป็นช่วงที่ธุรกิจเงียบเหงาในฤดูหนาว คงจะยากลำบากที่บริษัทจะจ่ายค่าจ้างลูกจ้างได้เมื่อเงินจ๊อบคีพเปอร์สิ้นสุดลง

“แน่นอนว่า การสิ้นสุดลงของเงินจ๊อบคีพเปอร์จะสร้างความกดดันมากขึ้นให้แก่ธุรกิจท่องเที่ยวต่างๆ ในประเทศนี้” คุณคิฟฟ์ เซาน์เดอส์ (Kiff Saunders) ผู้อำนวยการบริษัทบอกกับเอสบีเอส นิวส์

ในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา บริษัทได้ลงทุนไปอย่างมากกับตลาดนักท่องเที่ยวในประเทศ แต่เมื่อยังไม่มีการระบุวันที่แน่ชัดว่าพรมแดนระหว่างประเทศจะเปิดเมื่อใด “เราก็ต้องฝ่าพายุนี้ไป” คุณเซาน์เดอส์ กล่าว

เลขาธิการกระทรวงการคลัง สตีเวน เคนเนดี แจ้งในการประชุมประมาณการงบประมาณของวุฒิสภาเมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า ประชาชนถึง 150,000 คนอาจตกงานหลังเงินจ๊อบคีพเปอร์ยุติลง

องค์กรการกุศลต่างๆ วิตกว่า ชาวออสเตรเลียจำนวนมากจะถูกบีบให้ต้องไปขอรับความช่วยเหลือจากองค์กรการกุศลต่างๆ เป็นครั้งแรก

คุณแคลร์ วิกตอรี ประธานแห่งชาติของ เซนต์ วินเซนต์ เดอ พอล โซไซแอตที (St Vincent de Paul Society) บอกกับ เอสบีเอส นิวส์ ว่า องค์กรเตรียมพร้อมรับมือกับ “ความต้องการความช่วยเหลือที่จะพุ่งสูงขึ้นในช่วงไม่กี่สัปดาห์ข้างหน้านี้” โดยคาดว่าจะมีชาวออสเตรเลียจำนวนมากไปรับเงินช่วยเหลือจากเซนเตอร์ลิงก์ (Centrelink) โดยเป็นผู้ที่ไม่เคยรับความช่วยเหลือนี้มาก่อน

“ในแต่ละช่วงที่เงินช่วยเหลือถูกลดลง เราได้เห็นความต้องการบริการจากเราที่เพิ่มขึ้นตามไปด้วย” คุณวิกตอรี กล่าว “ดังนั้นเมื่อเงินจ๊อบซีกเกอร์ลดจำนวนลงถึงต่ำสุดและเงินจ๊อบคีพเปอร์ยุติลงในเวลาเดียวกัน จะผลักดันให้คนจำนวนมากต้องรับเงินช่วยเหลือ เราจึงคาดว่าจะมีความต้องการบริการจากเราเพิ่มขึ้นด้วย”

“เราคาดว่าจะมีคนจำนวนมากจำเป็นต้องมาหาเราเพื่อขอความช่วยเหลือด้านอาหารและให้ช่วยจ่ายบิลต่างๆ ในแต่ละสัปดาห์”

สัญญาณที่ดี

นายจอช ฟรายเดนเบิร์ก รัฐมนตรีคลังของสหพันธรัฐ กล่าวว่า “มีสัญญาณที่ทำให้รู้สึกมีกำลังใจทั่วทุกภาคธุรกิจ” และทั่วประเทศ ซึ่งทำให้รัฐบาลตัดสินใจยุติเงินจ๊อบคีพเปอร์ในวันที่ 28 มีนาคม

“มันได้บรรลุวัตถุประสงค์ของมันในการสนับสนุนธุรกิจต่างๆ และรักษาการจ้างงาน ซึ่งได้ช่วยคงความสัมพันธ์ด้านการจ้างงานและให้การสนับสนุนด้านรายได้ที่เป็นที่ต้องการอย่างยิ่งทั่วเศรษฐกิจ” นายฟรายเดนเบิร์ก ระบุในคำแถลงเมื่อวันอาทิตย์

“เงินจ๊อบคีพเปอร์เป็นเส้นชูชีพทางเศรษฐกิจ ที่ได้ช่วยให้ธุรกิจนับล้านแห่งและชาวออสเตรเลีย 3.8 ล้านคนได้มีงานทำต่อไปในช่วงวิกฤตที่สุดของการระบาดใหญ่ของเชื้อไวรัสโคโรนา”

ธนาคารกลางแห่งออสเตรเลีย (The Reserve Bank) กล่าวว่า เงินอุดหนุนค่าจ้างจ๊อบคีพเปอร์ได้ช่วยรักษาการจ้างงานกว่า 700,000 ตำแหน่ง ขณะที่จำนวนการเลิกจ้างอย่างเป็นทางการคาดว่าอยู่ระหว่าง 100,000-150,000 ตำแหน่ง

อัตราการว่างงานขณะนี้อยู่ที่ร้อยละ 5.8

สถิติล่าสุดจากสำนักงานภาษีแห่งออสเตรเลีย (ATO) ชี้ว่า ลูกจ้าง 1.54 ล้านคนได้รับเงินจ๊อบคีพเปอร์ระหว่างเดือนตุลาคม-ธันวาคม 2020 โดยลดลงจากเดิม 3.6 ล้านคนระหว่างเมษายน-กันยายน 2020

สถิติจากเอทีโอสำหรับแต่ละภาคธุรกิจค่อนข้างเป็นไปในแง่บวกเป็นส่วนใหญ่ จำนวนลูกจ้างที่รับเงินจ๊อบคีพเปอร์ในภาคธุรกิจค้าปลีกลดลงร้อยละ 68 การพึ่งพาเงินนี้ในภาคธุรกิจช่างและการก่อสร้างลดลงร้อยละ 65 และลดลงร้อยละ 71 ในภาคอสังหาริมทรัพย์ ภาคธุรกิจอาหารและที่พักอาศัยลดการพึ่งพาเงินอุดหนุนค่าจ้างลงร้อยละ 52

แต่ภาคอุตสาหกรรมการขนส่ง ไปรษณีย์ และโกดังสินค้า ยังคงประสบความยากลำบาก โดยผู้รับเงินจ๊อบคีพเปอร์ลดลงเพียงร้อยละ 36

แต่อย่างไรก็ตาม ยังคงไม่มีข้อมูลสำหรับภาคอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว เนื่องจากอุตสาหกรรมนี้ครอบคลุมเงินที่หลากหลายอย่างมาก

นายกรัฐมนตรีสกอตต์ มอร์ริสัน กล่าวว่า อัตราการว่างงานไม่จำเป็นต้องเพิ่มขึ้นหลักเงินจ๊อบคีพเปอร์ยุติลง

นายฟรายเดนเบิร์ก กล่าวว่า ขณะที่ออสเตรเลียยังไม่ผ่านพ้นจากสถานการณ์โควิดระบาด แต่การฟื้นตัวทางเศรษฐกิจของประเทศเกือบถือได้ว่าแข็งแกร่งกว่าประเทศอื่นๆ ทั่วโลก

ความช่วยเหลือที่ตรงจุด

คุณ เชน โอลิเวอร์ หัวหน้าแผนกกลยุทธ์การลงทุนและหัวหน้านักเศรษฐศาสตร์ของบริษัท เอเอ็มพี แคพิตอล (AMP Capital) บอกกับ เอสบีเอส นิวส์ ว่า “ช่วงเวลานี้นั้นเหมาะสม” ที่เงินจ๊อบคีพเปอร์จะยุติลง

“เราได้เห็นการฟื้นตัวที่ค่อนข้างดี หากเราไม่ได้เห็นการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจ ผมคงจะวิตกยิ่งกว่านี้มาก” คุณโอลิเวอร์ กล่าว

แต่เช่นเดียวกับผู้เชี่ยวชาญคนอื่นๆ เขาเรียกร้องให้มีความช่วยเหลือที่ตรงจุดมากขึ้น หลังเงินจ๊อบคีพเปอร์สิ้นสุดลงแล้ว

“เงินจ๊อบคีพเปอร์เป็นความช่วยเหลือที่ครอบคลุมอุตสาหกรรมทั้งหมดที่ให้แก่ธุรกิจต่างๆ และมันเหมาะสมเมื่อปีที่แล้ว และมันได้ทำหน้าที่อย่างยอดเยี่ยม แต่ด้วยเหตุผลเดียวกัน ขณะนี้ เรามาถึงสถานการณ์ที่ปัญหาอยู่ในอุตสาหกรรมบางภาคส่วน โดยเฉพาะภาคการท่องเที่ยวและบริการ และโดยเฉพาะธุรกิจในย่านธุรกิจใจกลางเมือง (CBD)”

“ผมจึงคิดว่า ความช่วยเหลือที่ต่อเนื่องเหล่านี้ควรพุ่งเป้าให้ตรงจุดมากขึ้น”

แต่อันตรายของการให้เงินอุดหนุนค่าจ้างจ๊อบคีพเปอร์ต่อไปอย่างไม่สิ้นสุดคือ มันอาจส่งผลให้เกิด “การจ้างงานแบบผีดิบ (Zombie jobs)” และ “หยุดยั้งไม่ให้เศรษฐกิจฟื้นตัว”

“ในความเป็นจริงคือ งานเหล่านี้จำนวนมากได้ย้ายออกไปจากย่านตัวเมืองชั้นในและจากย่านธุรกิจใจกลางเมือง (CBD) ไปสู่ย่านรอบนอกเมือง เนื่องจากเรามีผู้คนมากขึ้นที่ทำงานจากบ้าน นี่ดูเหมือนว่าจะเป็นปรากฎการณ์ระยะยาว แต่หากเรายังคงอุดหนุนการจ้างงานในย่านธุรกิจใจกลางเมือง นั่นจะหยุดยั้งการปรับตัวในเศรษฐกิจ และหยุดยั้งไม่ให้งานเหล่านั้นย้ายออกไปยังย่านชานเมืองต่างๆ ” คุณโอลิเวอร์ กล่าว

นายแอนโทนี อัลบานีซี ผู้นำพรรคแรงงาน กล่าวว่า ขณะที่เงินจ๊อบคีพเปอร์ต้องยุติลง ณ จุดในจุดหนึ่ง แต่เขากล่าวว่า “คงไม่ฉลาด” ที่จะถอนความช่วยเหลือจากบางอุตสาหกรรมและบางธุรกิจที่ยังคงได้รับผลกระทบจากการระบาดใหญ่ของเชื้อไวรัสโคโรนา

คุณสามารถอ่านข้อมูลล่าสุดเกี่ยวกับเชื้อไวรัสโคโรนา (โควิด-19) เป็นภาษาไทยได้ ที่นี่

คุณสามารถติดตามข่าวสารล่าสุดจากออสเตรเลียและทั่วโลกเป็นภาษาไทยจากเอสบีเอส ไทย ได้ที่เว็บไซต์ sbs.com.au/thai บันทึกเว็บไซต์ของเราเก็บไว้ในบุ๊กมาร์ก เพื่อไม่ให้คุณพลาดสถานการณ์ล่าสุด หรือติดตามเราทางเฟซบุ๊กที่ facebook.com/sbsthai