Thế nào là quốc hội treo?
Theo Ủy ban bầu cử Úc AEC, nhanh nhất thì cũng phải đến thứ Ba 5/7, phiếu bầu rải rác mới được kiểm đếm hết. Thế nhưng, cho đến thời điểm này, nhiều chuyên gia dự đoán Úc sẽ có một quốc hội treo sau kỳ bầu cử khi cả hai chính Đảng đều không giành được đủ 76 ghế hạ viện cần thiết để thành lập chính phủ.
Câu hỏi đặt ra lúc này là chuyện gì xảy ra với một quốc hội treo?
Để đạt được đa số ghế cần thiết để thành lập chính phủ, một trong hai chính đảng cần có 76 ghế trong Hạ viện với tổng số 150 ghế.
Một quốc hội treo có thể dẫn đến tình trạng không ổn định và khả năng lật đổ giữa các chính phủ. Nếu đảng Lao động hay Liên đảng không có đủ số ghế cần thiết, sẽ dẫn đến quốc hội treo.
Đây là điều hiếm xảy ra trong cuộc bầu cử Liên bang Úc nhưng khá phổ biến ở tiểu bang và các quốc gia khác.
Trong lịch sử, điều này đã từng xảy ra ở cấp liên bang vào năm 2010, nhưng đó là lần đầu tiên xảy ra trong 70 năm quốc hội liên bang.
Lúc đó chính phủ cần nhận được sự ủng hộ của các đảng nhỏ và dân biểu độc lập tại thượng viện.
Có nhiều cách khác nhau để giải quyết quốc hội treo, nhưng phổ biến nhất ở cấp tiểu bang và giải pháp trong năm 2010 là chính phủ phải tranh thủ sự ủng hộ tự các đảng nhỏ.
"Tôi đã nói chuyện với Thủ tướng. Tôi nhận được tin nhắn của ông ta. Tất nhiên tôi đã gọi lại cho ông Turnbull. Cho đến giờ tôi vẫn chưa nói chuyện với ông Shorten nhưng có thể ông ta sẽ gọi cho tôi. Tôi có mối quan hệ tốt với cả hai đảng và có mối quan hệ thân mật với lãnh tụ của hai đảng này. " Nick Xenephone
Dân biểu đại diện cho chiếc ghế Mayo là Rebekha Sharkie thuộc nhóm của Nick Zenephone đã đắc cử Source: Getty Images
Thế nhưng mặc dù khi đã ủng hộ chính phủ lên nắm quyền, các đảng nhỏ và dân biểu độc lập không cần phải đồng ý với tất cả các dự luật mà chính phủ đệ nạp sau này, điều đó có thể khiến chính quyền bấp bênh và không ổn định.
Nếu không đàng nào có thể thuyết phục được đảng xanh, thì có thể phải thực hiện một cuộc bầu cử mới.
Liên đảng và Lao động tranh thủ sự ủng hộ
Malcolm Turnbull và Bill Shorten đã bắt đầu liên lạc để tìm kiếm sự ủng hộ của các dân biểu độc lập hoặc thuộc các đảng nhỏ.
Dân biểu độc lập Tasmanian Andrew Wilkie nói Thủ tướng đã gọi điện cho ông vào sáng Chủ nhật.
Tuy nhiên dân biểu này khẳng định rằng ông sẽ không thực hiện bất cứ giao dịch nào với một trong hai đảng lớn và sẽ hỗ trợ tất cả những dự luật hay các chính sách nào phù hợp.
Nhóm của ứng cử viên Nick Xenophon giành chiến thắng một ghế hạ viện với ba thượng nghị sĩ ở Nam Úc. Ông nói rằng ông sẽ bàn luận với hai đảng lớn về các chính sách.
Ứng cử viên độc lập Andrew Wilkie, người vừa chiến thắng chiếc ghế tại đơn vị Denison của Tasmania, khẳng định mạnh mẽ quan điểm của mình rằng ông sẽ không tham gia bất kỳ hình thức thỏa thuận với bất kỳ đảng nào để cho phép họ thành lập chính phủ, nếu Đảng thắng cuộc không đủ 76 ghế để thành lập quốc hội.
Ông cho rằng cộng đồng đang cảm thấy không hài lòng về cách mà các đảng phái đang điều hành đất nước.
"Tôi chỉ có một lời giải thích đơn giản cho cuộc bầu cử vô tiền khoáng hậu dành cho các đảng nhỏ và ứng cử viên độc lập mà thôi! Chúng tôi thất vọng vô cùng với cách mà Tự do và Lao động đối xử với các đảng nhỏ. Chúng tôi đang có nhiều cơ hội điều hành chính phủ này, để đối phó với thái độ ích kỷ, vụ lợi của các đảng lớn." Andrew Wilkie
Chính phủ thiểu số sẽ rất bấp bênh, không ổn định Source: Getty Images
Bà nói rằng bà có một "mối quan hệ tốt" với thủ tướng và quyết định giữ liên lạc trong những ngày tới.
Cả nước Úc vẫn phải chờ đợi những lá phiếu cuối cùng
Uỷ ban bầu cử Úc AEC sẽ xem xét và đếm các phiếu gửi qua đường bưu điện và đếm trước các phiếu bầu cho Thượng viện vào ngày hôm nay chủ Nhật và ngày mai trước khi công bố số phiếu tổng hợp đầy đủ vào thứ Ba tuần sau.
AEC cho biết họ cần thời gian để tính số phiếu của những người bầu cử vắng mặt absent vote, các lá phiếu ở những tiểu bang khác nhau và phiếu bầu qua đường bưu điện postal vote.
Tom Rogers, phát ngôn nhân ủy ban bầu cử cho ABC biết rằng nhân viên và tình nguyện viên đã đếm được hơn 11 triệu lá phiếu bầu hạ viện sau khi cuộc bầu cử hôm qua.
Hơn 1,5 triệu lá phiếu bầu qua đường bưu điện cần phải chờ đợi và tính toán.
“Tôi biết mọi người dự đoán rất nhiều. Nhưng chúng tôi không ngồi mà dự đoán viển vông. Chúng tôi làm việc với những lá phiếu thực tế, với những thông tin rõ ràng.
Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ nhìn thấy rất nhiều chuyển động trong những chiếc ghế tại một số đơn vị trong những ngày tới. Chúng tôi vẫn còn chưa tính phiếu ở 5 đơn vị mà chúng tôi công bố trên trang mạng.
"Chỉ 1% thôi cũng thay đổi kết quả của các chiếc ghế. Kết quả sẽ thay đổi sau khi chúng tôi đếm hết phiếu và các lá phiếu qua đường bưu điện sẽ tạo nên sự khác biệt". Tom Rogers
"Chúng ta có một số lá phiếu bầu cử ở nước ngoài vẫn chưa tới nơi. Trong cuộc bầu cử trước đây, chúng tôi nhận được hơn 75,000 lá phiếu ở ngoại quốc. Chúng tôi cần phải thu gom lại tất cả và gửi chúng đến đơn vị bỏ phiếu của cử tri", ông Tom cho biết.
Malcolm Turnbull nói sẽ cần một vài ngày để có kết quả trước khi Ủy ban bầu cử hoàn thành quy trình kiểm phiếu. Thủ tướng cho biết kết quả bầu cử sẽ được tôn trọng.
Ông Turnbull nói việc người dân đã lựa chọn các thành viên của quốc hội là rất quan trọng và chính phủ liên đảng sẽ nỗ lực để mang lại sự ổn định và khả năng lãnh đạo mà người Úc mong đợi.
Ông tự tin liên đảng có thể đạt được đa số ghế trong quốc hội.
Bên ngoài phòng phiếu ở NSW Source: SBS Vietnamese
"Lý do mà kết quả đến giờ vẫn chưa mấy rõ ràng là vì khoảng 1/3 người Úc bầu cử sớm thông qua đường bưu chính. Có một tỷ lệ rất cao người Úc bầu cử vắng mặt và con số này ngày một cao hơn trong mỗi cuộc bầu cử.
Có một số phiếu bầu cử sớm, bầu cử vắng mặt hoặc qua được bưu điện vẫn chưa được tính hết và điều này sẽ quyết định kết quả. Còn đến 12 chiếc ghế chưa thể quyết định và các ứng cử viên đang ở vị trí rất sát nhau”.
