Phương Tây nói D-Day kết thúc thế chiến 2 ở Âu Châu nhưng Nga nhắc đừng quên vai trò của Liên Xô

Britain D-Day Anniversary

Queen Elizabeth smiles as she greets Prince Charles at the D-Day commemorations at Portsmouth. Source: AAP

Get the SBS Audio app

Other ways to listen

Các nhà lãnh đạo phương Tây và cựu chiến binh hôm nay làm lễ tưởng niệm những người đã hy sinh trong trận tổng tấn công D-Day để giải phóng nước Pháp khỏi bàn tay Phát xít Đức trong đệ nhị thế chiến.


Phát biểu tại lễ tưởng niệm D-Day tổ chức ở thành phố cảng Portsmouth, Nữ Hoàng Anh Elizabeth Đệ Nhị nói trận đánh này minh chứng sự bền bỉ của thế hệ của bà.

"75 năm về trước hàng trăm người lính thủy trẻ tuổi và phi công đã vĩnh viễn nằm xuống cho tự do. Trong một bài phát thanh toàn quốc lúc đó cha của tôi, Vua George Đệ lục đã nói rằng những gì đòi hỏi ở chúng ta hơn cả sự can đảm và bền bỉ – chúng ta cần một ý chí bất khuất không có đánh bại được."

"Đó chính xác là những gì những người lính can đảm đã mang theo ra trận khi mà vận mệnh của thế giới tuỳ thuộc vào sự chiến thắng của họ,” Nữ hoàng Elizabeth II nói.

Cuộc đổ bộ có sự yểm trợ của không quân vào bờ biển Normandy vào ngày 6 tháng 6 năm 1944 bao gồm 150 ngàn binh sĩ phần lớn của Hoa Kỳ, Anh Quốc và Canada.

Ngoài ra còn có sự tham gia của binh sĩ Úc, New Zealand, Bỉ, Đan Mạch, Pháp, Hy Lạp, Hòa Lan, Na  Uy, Ba Lan và Tiệp Khắc.

75 năm sau, ngày hôm nay 6/6/2019 hơn 300 cựu chiến binh và các nhà lãnh đạo của những nước có binh sĩ tham gia cuộc tổng tấn công D-Day đã tưởng niệm các chiến sĩ trận vong.

Trong bài diễn văn của ông, Tổng thống Mỹ Donald Trump trích dẫn lời của cố Tổng thống Franklin Roosevelt.

"Thượng đế toàn năng đã chứng giám những người con của đất nước chúng ta làm một chuyện phi thường. Đó là ra sức bảo vệ đất nước và nền văn minh của chúng ta, và giải phóng những thân phận khốn cùng."

Thủ tướng Đức Angela Merkel ghi nhận hành động của quân đồng minh đã giúp cho Đức thoát khỏi bàn tay của Hitler. Thế chiến thứ hai đã giúp Âu châu đoàn kết và được hòa bình như ngày hôm nay, bà nói.

"Tôi với tư cách là thủ tướng Đức có thể đứng đây hôm nay trong hòa bình và tự do là món quà của lịch sử mà tất cả chúng ta phải gìn giữ lấy, và đó chính là tinh thần của các buổi lễ tưởng niệm hôm nay."

Nhiều buổi lễ đã diễn ra tại Pháp, ví dụ như ở Caen, là nơi gần 80 kháng chiến quân Pháp đã bị Nazi hành hình khi đó.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cám ơn quân đồng minh và nhấn mạnh thế giới cần phải đoàn kết.

"Các lực lượng đồng minh đã giúp giải phóng chúng khỏi sự chiếm đóng của Phát xít Đức cũng tạo dựng nền tảng cho sự hợp tác đa phương của thế giới. Chúng ta không muốn lịch sử xấu xa đó lập lại."

Nga hôm 5/6 nói rằng việc đổ bộ lên Normandy không đóng một vai trò quyết định chấm dứt đệ nhị thế chiến và phương Tây không nên phô trương thái quá những nỗ lực của đồng minh.

Nga tưởng niệm những người đã bỏ mình ở mặt trận phía Tây. Phát biểu tại một cuộc họp báo hàng tuần ở Moscow, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói Moscow đánh giá cao nỗ lực chiến tranh của đồng minh.

“Lẽ dĩ nhiên là không nên phóng đại quá mức. Và đặc biệt là cùng một lúc hạ giảm những nỗ lực chiến tranh to lớn của Liên bang Xô Viết, mà nếu không có những nỗ lực này thì chiến thắng không thể xảy ra.”

Liên Xô mất hơn 25 triệu người trong cuộc chiến được gọi là Chiến tranh Ái quốc Vĩ đại, và Moscow đã đánh dấu ngày chiến thắng bằng một cuộc diễn hành quân sự quy mô trên Quảng trường Đỏ.

Share