Thủ hiến NSW Gladys Berejiklian đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp lần thứ 3 trong mùa cháy rừng năm nay, có hiệu lực trong 7 ngày kể từ thứ Sáu 3/1.
“Việc tuyên bố tình trạng khẩn cấp này là rất quan trọng đối với sự an toàn của các cộng đồng ở tiểu bang NSW khi chúng ta phải đối mặt với mùa cháy rừng thảm khốc nhất từ trước đến nay,” bà nói.
Tuyên bố này có nghĩa là Sở Cứu hỏa Nông thôn NSW (RFS) và Tư lệnh Shane Fitzsimmons có quyền chỉ đạo bất kỳ cơ quan chính phủ nào, cũng như phối hợp các nguồn lực của chính phủ trong việc chữa cháy và giải cứu.
Ông Fitzsimmons sẽ có quyền:
- cấm lưu thông một số con đường;
- giật sập một số tòa nhà có nguy cơ sụp đổ;
- ngắt các tiện ích thiết yếu trong các khu vực nguy hiểm bao gồm điện, nước, ga;
- đi vào một số khu vực nhà dân trong trường hợp ứng phó khẩn cấp.
Tư lệnh Fitzsimmons cảnh báo các điều kiện thời tiết sẽ trở nên đặc biệt nguy hiểm, trong khi giới hữu trách tiếp tục di tản người dân và du khách ở khu vực bờ biển phía nam.
Chúng ta sẽ có một ngày rất dài và khó khăn với những trận gió nóng và khô ở phía bắc và tây bắc trước khi chuyển hướng về phía nam. Đó sẽ là một ngày rất nguy hiểm. Đó sẽ là một ngày rất khó khăn.
Trong khi đó, tại Victoria, Thủ hiến Daniel Andrews hồi tối thứ Năm cũng đã tuyên bố tình trạng thảm họa cho sáu khu vực bị ảnh hưởng bởi cháy rừng, bao gồm East Gippsland, Mansfield, Wellington, Wangaratta, Towong, Alpine, cũng như các khu nghỉ dưỡng trên núi Mt Buller, Mount Hotham và Mount Stirling.
Đây là lần đầu tiên tình trạng này được ban bố kể từ khi được khuyến nghị sau vụ các cháy rừng Black Saturday năm 2009. Ông Andrews nói:
Nếu quý vị có thể rời đi, thì quý vị phải rời đi. Nếu quý vị ở lại, chúng tôi không thể bảo đảm việc bảo vệ quý vị.
Thủ hiến Victoria cho biết việc ban bố tình trạng thảm họa này cung cấp cho tất cả các cơ quan chính phủ một “trọng tâm duy nhất”, và cho phép quá trình di tản chính thức trong các thị trấn. Nó cũng cho phép chính phủ tạm thời sử dụng đất tư nhân để xây dựng các trung tâm cứu trợ.
Vào sáng thứ Sáu, quân đội Úc đã bắt đầu di tản một số cư dân và du khách bị mắc kẹt ở thị trấn Mallacoota thuộc vùng East Gippsland, Victoria.
Khoảng 4,000 người đã bị buộc phải chạy ra bờ biển khi đám cháy lan đến thị trấn này vào đêm Giao thừa, khiến cho bầu trời biến thành màu đỏ quạch.
Thế nhưng tàu hải quân dùng để di tản chỉ có sức chứa 1,000 người mà thôi, và thủ hiến Andrews nói rằng cần phải chia làm nhiều đợt.
Những người này sẽ được chở đến Western Port thuộc Hastings, Mornington Peninsula trên hành trình kéo dài 17 tiếng.
Evacuees from Mallacoota board HMAS Choules. Source: Royal Australian Navy
Ông Andrews nói với ABC Radio rằng sau đó, những người di tản sẽ được chuyển đến Melbourne và một số khu vực nông thôn.
Dân biểu liên bang đại diện cho Gippsland, ông Darren Chester, cho biết trước đó đã có 25 người được di tản bằng phi cơ ra khỏi thị trấn vào tối thứ Năm.
Gấu koala "tuyệt chủng về mặt chức năng"
Koalas are among the species facing an uncertain future Source: SBS
Nhà sinh thái học Chris Dickman thuộc Đại học Sydney ước tính trong các vụ cháy rừng kể từ tháng 9/2019, vì các nguyên nhân trực tiếp lẫn gián tiếp. Con số này dự kiến sẽ còn tăng thêm.
Koala là một trong những loài động vật bản địa Úc bị ảnh hưởng nặng nề nhất vì chúng di chuyển chậm chạp và chỉ ăn lá từ cây bạch đàn, chứa nhiều dầu, khiến chúng rất dễ cháy.
Khoảng 8,000 con koala tại NSW đã mất mạng, trong khi chưa có số liệu chính thức tại Victoria và Nam Úc, nơi cũng có nhiều vụ cháy rừng. Ông Dickman chia sẻ với tờ :
Có thể nói chúng đã bị tuyệt chủng về mặt chức năng tại một số khu vực […] Gần như chắc chắn, rất nhiều gấu koala sẽ bị giết trực tiếp bởi ngọn lửa, hoặc gián tiếp do nạn đói hoặc chó săn.
Tuyệt chủng về mặt chức năng (functional extinction) là một thuật ngữ khoa học, ám chỉ những loài vật có số lượng quá ít đến mức không còn vai trò ảnh hưởng đến hệ sinh thái, hoặc khó thể sinh sản trong tương lai.
Theo Tổng trưởng Môi trường Sussan Ley, koala là loài vật rất kén ăn, và chúng thường chỉ ăn một loại lá bạch đàn mà thôi.
Bà Ley nói với đài 2GB rằng điều khó khăn nhất là đưa những con koala được giải cứu trở về môi trường tự nhiên.
“Bạn không thể mang một con koala đã sống hàng thế hệ tại một khu vực và đưa chúng đến một khu vực khác cách đó 50km,” bà nói.
“Nó cần phải sống trong cùng một khu vực, cùng một loại cây, và đây thực sự là một vấn đề nan giải – chúng không phải là loài sinh vật dễ thích nghi với sự thay đổi môi trường sống.”
Thủ tướng Scott Morrison thị sát các khu vực bị ảnh hưởng
The prime minister reaches down to grab a woman's hand during a visit to bushfire-ravaged Cobargo. Source: Nine Network
Tuy nhiên, ông đã được chào đón bởi một nhóm . Một người nói với Thủ tướng rằng ông nên “tự thấy xấu hổ” vì đã “khiến cả nước Úc bốc cháy”.
Những người khác thì nói, “Ông sẽ không nhận được bất kỳ lá phiếu nào từ người dân ở đây đâu, ông bạn ạ”, “Còn những người mất hết nhà cửa thì sao?”, “Thật không công bằng. Chúng tôi đã hoàn toàn bị lãng quên tại đây.”
Một người lính cứu hỏa thậm chí còn từ chối bắt tay ông Morrison. Người này nói: “Tôi thực sự không muốn bắt tay ông”.
Người dân thị trấn Cobargo cho rằng nếu họ sống tại Sydney hay North Coast, thì họ đã nhận được rất nhiều tiền quyên góp và cứu trợ từ chính phủ rồi.
Phát biểu trên đài 3AW, ông Morrison nói rằng ông không cảm thấy bị xúc phạm: “Tôi biết mọi người đang tức giận, và họ thường trút giận lên một ai đó, cho dù đó là thủ tướng hay ai khác. Tôi hiểu điều đó… Tôi hiểu cảm xúc, sự tổn thương, tức giận và thất vọng.”
Bộ trưởng Giao thông NSW Andrew Constance thuộc đảng Tự do, nói rằng .
“Tôi không biết rằng ông ta ghé thăm, và ông ấy không hề gọi điện cho tôi. Nói thật với quý vị, người dân địa phương có lẽ đã dành cho ông ta một sự chào đón xứng đáng,” ông Constance nói.
“Tôi nói điều này với Thủ tướng hôm nay – nước Úc muốn ông mở rộng hầu bao và giúp người dân gầy dựng lại cuộc sống của họ.
“Tôi biết điều này rất khó khăn và tôi thuộc cùng một đảng phái chính trị với ông ấy, nhưng Thủ hiến Berejiklian và Tư lệnh Fitzsimmons đã đến đây hai ngày trước và ghé thăm khu vực bầu cử của tôi ở phía bắc.”
“Tôi tức giận vì phản ứng của Thủ tướng,” ông Mullins nói.
“Nó khiến tôi nhớ đến Tổng thống Trump, sau khi có nhiều vụ nổ súng xảy ra, ông đã nói, ‘Không liên quan gì đến súng cả.’ Chúng ta cần phải thảo luận về biến đổi khí hậu.”
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại
