Chỉ cần với lý do như vậy thôi thì passport Vanuatu đã trở nên hấp dẫn với những người có tiền ở những quốc gia khác, tìm kiếm cho mình một cuốn sổ thông hành thứ hai.
Và không dừng lại ở yếu tố đi vào những nước phát triển không cần visa, nếu bạn có tiền, hay làm ra tiền tỉ, Vanuatu còn là thiên đường thuế – không có thuế cá nhân và thuế doanh nghiệp.
Lý do hấp dẫn sau cùng mới là vị trí địa lý của Vanuatu, một hòn đảo nhiệt đới yên ả đẹp như tranh vẽ ở Nam Thái Bình Dương.
Đó là vài điểm rao bán quyền công dân của Vanuatu theo chương trình đầu tư của chính phủ nước này – người dân địa phương hiểu đơn giản đó là bán passport lấy tiền mặt.
Trang mạng được cho là chính thức của Chương trình quốc tịch và passport Vanuatu diện đầu tư Source: Screenshot on vanuatu-citizenship-program.com
Mua quyền công dân bằng tiền
Nhiều quốc gia trên thế giới cũng có hình thức quyền công dân theo các chương trình đầu tư, nhưng thường người nộp đơn phải trở thành thường trú nhân trước, và sau đó phải sau một số năm họ mới đủ điều kiện trở thành công dân.
Theo chương trình của Vanuatu, những người nộp đơn thành công có thể trở thành công dân trong vòng vài tháng và không có yêu cầu cư trú trong nước hoặc thậm chí không cần đặt chân lên đất Vanuatu.
Với giá khoảng $192,000 đô la Úc (tương đương $130,000 đô la Mỹ) cho một cá nhân, giá tăng dần lên đến $266,000 đô la Úc ($180,000 đô la Mỹ) cho một gia đình gồm hai vợ chồng và hai con dưới 18 tuổi.
Phải chứng minh năng lực tài chánh tối thiểu $367,000 đô la Úc ($250,000 đô la Mỹ). Đóng cửa với công dân Iran, Iraq, Syria, Bắc Hàn và Yemen.
Những người quan tâm nộp đơn thông qua các đại lý đã được Văn phòng và Ủy hội Quốc tịch chấp nhận. Các đại lý này cũng làm nhiệm vụ giám sát toàn bộ quá trình.
Công việc sàng lọc lý lịch hình sự và tài chính của người nộp đơn do Đơn vị Tình báo Tài chính của Chính phủ thực hiện.
Nếu đương đơn của họ thành công, đại lý bỏ túi khoảng một phần ba chi phí nộp hồ sơ.
Sau khi được chấp nhận quyền công dân, công dân mới tinh có thể đăng ký để ‘lấy giải thưởng thực sự’, sổ thông hành Vanuatu.
Rõ ràng và đơn giản: Chính phủ Vanuatu bán passport để tăng doanh thu. Kể từ khi chương trình bán quốc tịch Vanuatu ra đời lần đầu vào năm 2014, đến nay đã được lặp đi lặp lại vài lần.
Một trong những mục đích là tích góp tiền để xây dựng lại đất nước sau khi cơn bão Pam tàn phá và hủy hoại gần hết đảo quốc này năm 2015.
Bất chấp làn sóng chỉ trích trong nước đang gia tăng, Chính phủ đương nhiệm chủ yếu vẫn kín tiếng, không tiết lộ con số passport đã bán ra và bao nhiêu tiền đã được huy động.
Vào tháng Sáu 2019, một Ủy ban Quốc hội có lần nói với báo chí địa phương rằng hơn 4,000 passport đã được bán ra theo chương trình này.
Báo Vanuatu Daily Post đã kiểm tra báo cáo tài chính của chính phủ và thấy rằng doanh số tăng vọt trong năm ngoái, với 1,800 passport được bán ra chỉ trong năm 2018.
Hầu hết người mua từ Trung Quốc đại lục, mặc dù về mặt giấy tờ văn bản, việc giữ song tịch là bất hợp pháp theo luật pháp Trung Quốc hiện tại.
Doanh số bán 'hàng' đang bùng nổ trong những năm gần đây, cung cấp cho Chính phủ Vanuatu một nguồn doanh thu bất ngờ và khổng lồ.
Thử làm bài toán nhân, chương trình này đến nay đã đem về ngân sách chính phủ Vanuatu một số tiền khổng lồ tương đương $887 triệu đô la Úc.
Công dân Trung Quốc có quốc tịch Vanuatu bị trục xuất theo yêu cầu của Bắc Kinh
Nhưng không phải ai cũng hài lòng với kế hoạch này. Một số công dân nổi tiếng – bao gồm cựu chủ tịch và một số người đứng đầu các lĩnh vực – nói rằng điều đó làm giảm giá trị của quyền công dân Vanuatu và cuộc chiến giành lại độc lập cho đất nước này từ tay các bậc thầy thuộc địa cũ Pháp và Anh.
Sự kiện một nhóm công dân Trung Quốc bị trục xuất gần đây, một số người trong đó đã có quốc tịch Vanuatu, đã thu hút nhiều hơn sự chú ý từ những người không ủng hộ chương trình bán passport lấy tiền tươi của chính phủ Vanuatu đương nhiệm.
Cuối tháng Sáu 2019, sáu công dân Trung Quốc đã bị bắt tại thủ đô Port Vila sau đó bị trục xuất trở về Trung Quốc theo yêu cầu của chính phủ Bắc Kinh.
Đảo quốc Vanuatu Source: Supplied
Nhóm người Trung Quốc này bị cáo buộc đang thực hiện một vụ lừa đảo tài chính trực tuyến nhắm vào những người ở lục địa Trung Quốc.
Trước khi họ bị trục xuất, bốn người trong số họ đã nộp đơn xin nhập tịch Vanuatu thành công và đã lấy được passport Vanuatu.
Những người chỉ trích quyền công dân theo kế hoạch đầu tư cho rằng sự kiện kể trên đã xác minh quan ngại của họ rằng những người (mà Vanuatu) không mong muốn được mua passport nước này dùng cho mục đích bất chính.
Chủ tịch sáng lập của Vanuatu, Ati George Sokomanu nói rằng hành động bán quyền công dân Vanuatu đang hạ thấp những người đã đấu tranh để giành lại độc lập của đất nước.
“Chính phủ cần nêu rõ có bao nhiêu passport đã được bán ra, chúng đã được bán cho ai và đã tạo ra bao nhiêu lợi nhuận”, ông Sokomanu nói với ABC.
“Chúng tôi đã [chiến đấu] giành lại tên của [đất nước] mình, và bây giờ bị rao bán và người ta đang đến đây, trong khi chúng ta không biết [người] chúng tôi đang mời gọi ai”, ông nói.
Đơn vị Tình báo Tài chính của Chính phủ sau đó cho biết không ai trong số những người quốc tịch Trung Quốc bị trục xuất có tiền án, và các quan chức Trung Quốc chỉ thông báo cho chính quyền địa phương về cuộc điều tra của họ sau khi những người này đã được cấp quyền công dân.
Thêm thông tin và cập nhật Like Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại
