ค่าครองชีพสูงฉุดความเชื่อมแน่นทางสังคมออสฯ ต่ำสุดในรอบ 16 ปี

แรงกดดันทางเศรษฐกิจและความไม่แน่นอนทางภูมิรัฐศาสตร์ ทำให้ความเชื่อแน่น่ในสังคมออสเตรเลียอยู่ในจุดที่ได้รับการอธิบายว่าเป็น “จุดเปลี่ยนครั้งสำคัญ”

The Mapping Social Cohesion Report is put together with the findings from a survey that asks thousands of people in Australia questions on a range of topics. Source: Getty / LOUISE BEAUMONT

ประเด็นสำคัญในข่าว

• ผลสำรวจความเชื่อมแน่นในสังคมออสฯ ล่าสุดพบเริ่มจางหายหลังผ่านวิกฤตโควิด ปัญหาเศรษฐกิจ บรรยากาศการเมืองไม่มั่นคง ระดับความรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งหรือภูมิใจในชาติลดต่ำสุดในรอบ 16 ปี
• ผู้จัดทำผลสำรวจเผยว่า การยอมรับผู้อพยพยย้ายถิ่นจากประเทศต่าง ๆ คือสิ่งที่ดีของออสเตรเลียที่จะสร้างสังคมที่เหนียวแน่น-ไม่แตกแยก
• แต่ปัญหาเศรษฐกิจเป็นเรื่องใหญ่ หลังจำนวนประชาชนที่ไม่พอใจในสถานภาพการเงินของตัวเองมากขึ้น คนที่อยู่ในสถานะ 'ยากจน' และ 'พอประทัง' เพิ่มสูงกว่าเมื่อปีที่ผ่านมา

เมื่อเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา สถาบันวิจัยมูลนิธิสแกนลอน (The Scanlon Foundation Research Institute) ได้ทำการสำรวจเป็นวงกว้างกับผู้คนเกือบ 5,800 คนที่อาศัยและทำงานอยู่ในออสเตรเลีย ด้วยคำถาม 90 ข้อเกี่ยวกับความเชื่อมทางสังคมของออสเตรเลีย

คำถามต่าง ๆ ที่ครอบคลุมในรายงานการจัดทำแผนผังความเชื่อมแน่นทางสังคมปี 2022 (The 2022 Mapping Social Cohesion Report) รวมถึงเรื่องการอพยพย้ายถิ่น พหุวัฒนธรรม ประเด็นสำคัญต่าง ๆ ที่ออสเตรเลียเผชิญ รัฐบาล และชีวิตในชุมชน

เมื่อพูดถึงความเชื่อมแน่นทางสังคม ชาวออสเตรเลียให้คะแนนอย่างไร และชุมชนคิดอย่างไรกับเรื่องนี้

ความเชื่อมแน่นทางสังคมจากโควิด-19 COVID ‘กำลังเลือนหาย’

ขณะที่ผลสำรวจเมื่อปีก่อนได้บันทึกการเพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดดในเชิงบวก จากตัวชี้วัดทางสังคมหลายด้านเกี่ยวกับความเชื่อมแน่นทางสังคมในปีงบประมาณ 2020-21 ซึ่งเป็นช่วงที่ชุมชนต่าง ๆ ในออสเตรเลียถูกกระตุ้น ท่ามกลางการแพร่ระบาดใหญ่ของโควิด-19 แต่ผลลัพธ์ในการสำรวจปีนี้กลับแสดงให้เห็นว่าสิ่งเหล่านั้นได้จางหายไป

ชุมชนออสเตรเลียได้รับการปลุกเราในช่วงการแพร่ระบาดของโควิด-19 แต่ผลลัพธ์จากแบบสำรวจล่าสุดแสดงให้เห็นว่าความเชื่อมแน่นทางสังคมกำลังเริ่มจางหาย Source: Getty / Lea Scaddan

เจมส์ โอ ดอนเนลล์ (James O’Donnell) ผู้จัดทำรายงานดังกล่าว จากมหาวิทยาลัยแห่งชาติออสเตรเลีย (ANU) กล่าวว่า ไม่ใช่เรื่องเกิดคาดเดาที่ตัวชี้วัดบางอย่างของความเชื่อมแน่นทางสังคมกำลังลดลง ขณะที่การตอบสนองของชุมชนและรัฐบาลต่อการแพร่ระบาดใหญ่ได้ถูกลดขนาดลง

“อย่างไรก็ตาม สัญญาณเตือนบางอย่างในข้อมูลปีนี้ได้ชี้ว่า การกลับสู่ความปกติก่อนเกิดการแพร่ระบาดใหญ่เป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้” คุณดอนเนลล์ กล่าว

“ขณะที่ออสเตรเลียกำลังเผชิญอยู่ในภาวะเศรษฐกิจที่ยากลำบาก และต่อสู้กับความท้าทายกับจุดยืนทางการเมือง เราได้มาถึงจุดเปลี่ยนครั้งสำคัญที่เราจะสามารถสร้างความเชื่อมแน่นทางสังคมให้แข็งแกร่ง หรือปล่อยให้มันร่วงหล่นต่อไป”

สัดส่วนของผู้ที่รู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของออสเตรเลียหล่นร่วงลงในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา

แม้จะมีการกระตุ้นชั่วคราวในช่วงที่สถานการณ์โควิด-19 ถึงจุดสูงสุด แต่สัดส่วนของชาวออสเตรเลียที่แสดงสำนึกในความเป็นส่วนหนึ่งและความภาคภูมิใจในชาติลดลงอย่างต่อเนื่องในช่วง 15 ปีที่ผ่านมา และต่ำกว่าจุดใดก็ตามในรอบ 16 ปีที่ได้มีการสำรวจดังกล่าว

มีผู้ตอบแบบสอบถามร้อยละ 52 จากทั้งหมดที่ระบุว่าพวกเขารู้สึก “มีความรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของออสเตรเลียออสเตรเลีย” ในปี 2022 ซึ่งลดลงจากเมื่อปี 2021 ร้อยละ 6 และลดลงจากปี 2020 ร้อยละ 11

ในขณะเดียวกัน สัดส่วนของผู้คนที่ “รู้สึกภาคภูมิใจอย่างมากในวิถีชีวิตและวัฒนธรรมแบบชาวออสเตรเลีย” ลดลงเหลือเพียงร้อยละ 37

ระหว่างที่ความรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของออสเตรเลียกำลังลดลง ผู้ตอบแบบสอบถามร้อยละ 82 จากทั้งหมดระบุว่าพวกเขารู้สึกว่าเป็นส่วนหนึ่งในละแวกใกล้เคียง และ 2 ใน 3 ระบุว่าเพื่อนบ้านใกล้เคียงของพวกเขามีความรู้สึกของความเป็นชุมชนอย่างมาก

การยกระดับการสนับสนุนความหลากหลาย

การสนับสนุนสำหรับความหลากหลายได้ยกระดับขึ้นในเชิงบวกจากการสำรวจเมื่อปี 2022 โดยมีเกือบ 9 ใน 10 ของผู้ตอบแบบสำรวจที่เห็นด้วยว่า ผู้อพยพย้ายถิ่นเป็นผลดีต่อระบบเศรษฐกิจของออสเตรเลีย

ขณะที่สัดส่วนของผู้ที่เห็นด้วยว่า “การยอมรับผู้อพยพย้ายถิ่นจากหลายประเทศที่แตกต่างทำให้ออสเตรเลียแข็งแกร่งขึ้น” เพิ่มขึ้นจากร้อยละ 63 ในปี 2018 เป็นร้อยละ 78

“ในโลกที่การย้ายถิ่นฐานยังคงเป็นที่มาของความแตกแยกทางสังคม การสนับสนุนจากประชากรของเราเป็นวงกว้างในเรื่องพหุวัฒนธรรมและความหลากหลายถือเป็นทรัพย์สินที่ดีเยี่ยมสำหรับออสเตรเลีย ที่อาจป้องกันเราจากความแตกแยกที่ลึกลงไป” คุณโอดอนเนลล์ กล่าว

ความกังวลในระบบเศรษฐกิจที่กำลังส่งผลกระทบต่อสังคมออสเตรเลีย

จากการสำรวจดังกล่าว พบว่าประเด็นทางเศรษฐกิจเป็นเรื่องที่มีการอ้างถึงมากสุดที่ออสเตรเลียกำลังเผชิญอยู่ในปัจจุบัน

เมื่อสอบถามว่า “ปัญหาใหญ่ที่สุดที่ออสเตรเลียกำลังเผชิญในวันนี้คืออะไร” ผู้ตอบแบบสำรวจร้อยละ 39 พูดถึงปัญหาที่เกี่ยวข้องกับระบบเศรษฐกิจ

ผู้คนจำนวนมากขึ้นในปี 2022 ระบุว่าตนรู้สึก “ไม่ประทับใจ” หรือ “ไม่ประทับใจอย่างมาก” กับสถานภาพทางการเงินของตัวเองนับตั้งแต่ปีที่ผ่านมา ขณะที่สัดส่วนรวมกันของผู้ที่ระบุว่าตนเอง “ยากจน” ไม่สามารถชำระบิลค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ได้ หรือมีชีวิตแบบ “พอประทัง” เพิ่มขึ้นจากร้อยละ 31 ในปี 2021 เป็นร้อยละ 37 ในปี 2022

อัตราส่วนของชาวออสเตรเลียที่ระบุว่าพวกเขามีชีวิตแบบ 'พอประทัง' กำลังเพิ่มขึ้น

คุณโอดอนเนลล์ กล่าวว่า ผลกระทบจากความไม่แน่นอนในระบบเศรษฐกิจและแรงกดดันจากค่าครองชีพ ได้นำไปสู่การลดลงของตัวชี้วัดมากมายด้านความเชื่อมแน่นทางสังคมของแบบสำรวจนี้

“ผู้ที่ต่อสู้ดิ้นรนทางการเงิน และมองโลกในแง่ร้ายเกี่ยวกับอนาคต จะรายงานความภาคภูมิใจในชาติ ความรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของชาติ ความสุข และความครอบคลุมทางสังคมในระดับต่ำกว่าอย่างมีนัยยะสำคัญ” คุณโอดอนเนลล์ กล่าว

“สิ่งนี้แสดงให้เห็นว่า ความไม่เท่าเทียมทางระบบเศรษฐกิจที่รุนแรงขึ้นจากภาวะทางเศรษฐกิจในปัจจุบัน ดูเหมือนจะก่อให้เกิดความไม่เท่าเทียมกันทางสังคม ซึ่งฉุดคะแนนความเชื่อมแน่นทางสังคมโดยรวมของออสเตรเลียให้ต่ำลง”

จำนวนประชาชนที่ไม่พอใจกับสถานภาพทางการเงินของตนเองในออสเตรเลียกำลังเพิ่มขึ้น Source: AAP / Rick Rycroft/AP

ประมาณ 3 ใน 4 ของผู้ตอบแบบสอบถามชี้ว่า ภาวะเศรษฐกิจตกต่ำในระดับโลก และความสัมพันธ์ระหว่างออสเตรเลียและจีน คือหนึ่งใน 5 ภัยคุกคามระดับโลกที่ใหญ่ที่สุดสำหรับออสเตรเลีย

นอกจากนี้ ผู้ตอบแบบสำรวจมากกว่าครึ่งหนึ่ง ยังระบุถึงเรื่องสภาพอากาศโลกที่เปลี่ยนแปลง สถานการณ์โควิด-19 และความขัดแย้งทางการทหารที่มีออสเตรเลียเข้าไปเกี่ยวข้อง

สังคมที่มาถึง ‘หัวเลี้ยวหัวต่อ’

คุณโอดอนเนลล์ กล่าวว่า สังคมออสเตรเลียได้มาถึงหัวเลี้ยวหัวต่อที่สำคัญ

“การค้นพบจากแบบสำรวจปีนี้ ได้แสดงให้เห็นว่าออสเตรเลียไม่มีภูมิคุ้มกันต่อกระแสโลก ด้วยความกังวลเกี่ยวกับความไม่เท่าเทียมทางสังคมและเศรษฐกิจ ที่มีผลกระทบอย่างมีนัยยะสำคัญต่อความเชื่อมแน่นทางสังคมในออสเตรเลียในปี 2022” คุณโอดอนเนลล์ กล่าว

เขากล่าวอีกว่า มีหลักฐานที่ชี้ให้เห็นถึงความจำเป็นสำหรับชุมชนและรัฐบาลในการแก้ไขปัญหาความไม่เท่าเทียมเหล่านี้ และ “คว้าประโยชน์ที่มากขึ้นต่อความเชื่อมแน่นทางสังคมจากการทำสิ่งนั้น”

“ด้วยความพยายามเหล่านั้น เราสามารถจินตนาการได้ออสเตรเลียที่แข็งแกร่งและเหนียวแน่นมากขึ้นในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า” คุณโอดอนเนลล์ กล่าว

การสำรวจดังกล่าวยังเป็นตัวชี้วัดของการสนับสนุนในชุมชน เพื่อการสร้างเสียงของชนพื้นถิ่นสู่รัฐสภา (Voice to Parliament) ซึ่งเป็นประเด็นที่คาดว่าจะมีการทำประชามติในปีงบประมาณหน้า โดยผู้ตอบแบบสอบถามจำนวนเกือบ 3 ใน 5 เห็นด้วยกับแนวคิดทั่วไป ร้อยละ 19 ไม่เห็นด้วย และร้อยละ 22 ระบุว่า “เป็นกลาง” ในประเด็นนี้