پروژه های علمی شهروندی

امسال برای بسیاری از استرالیایی ها، سال پر فراز و نشیبی بوده است. در حالی که شیوع کووید-۱۹، انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش داده، اما آتش سوزی های بی سابقه در استرالیا همچنان یک مسئله مهم در مورد تغییرات شرایط آب و هوایی در آینده محسوب می شود. تحقیقات نشان می دهد که تعامل با طبیعت تا حد زیادی می تواند باعث بهبود سلامت روانی ما شود. خوشبختانه در طول امسال هم فعالیتهایی مثل طبیعت نوردی و یا عکاسی از طبیعت، هرچند به صورت محلی و محدودتر، همچنان ادامه داشته است.

Marlon the masked owl will be released back into the wild after recovering from being hit by a car. (AAP) Source: AAP

امسال برای بسیاری از استرالیایی ها، سال پر فراز و نشیبی بوده است. در حالی که شیوع کووید-۱۹، انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش داده، اما آتش سوزی های بی سابقه در استرالیا همچنان یک مسئله مهم در مورد تغییرات شرایط آب و هوایی در آینده محسوب می شود. تحقیقات نشان می دهد که تعامل با طبیعت تا حد زیادی می تواند باعث بهبود سلامت روانی ما شود. خوشبختانه در طول امسال هم فعالیتهایی مثل طبیعت نوردی و یا عکاسی از طبیعت، هرچند به صورت محلی و محدودتر، همچنان ادامه داشته است.

گرتا پکل(Gretta Pecl) ، بنیانگذار پروژه توسعه دامنه پایگاه داده ای و نقشه برداری (Range Extension Database & Mapping project/Redmap)، در گفتگو با نیک کیلورت (Nick Kilvert) از ای بی سی گفت: "ترکیب فعالیتهای خارج از منزل با علم، یعنی پیوستن به یک پروژه دانش شهروندی، می تواند در ما احساس قدرت ایجاد کند. این حس که ما می توانیم در محیط زیست تغییرات مثبتی ایجاد کنیم. در واقع، پروژه های شهروندی باعث افزایش درک افراد می شود. مردم با شرکت در این پروژه ها می فهمند که چطور تحت تأثیر تغییرات آب و هوایی قرار گرفته اند و چطور می توانند با این تغییرات سازگار شوند. در نتیجه، ظرفیت ما برای ایجاد تغییرات مثبت افزایش پیدا می کند." 

در حال حاضر، انجمن دانش شهروندی استرالیا (Australian Citizen Science Association/ ACSA)، ۵۱۳ پروژه دانش شهروندی را در سراسر استرالیا تعریف کرده است. مردم، هم می توانند اطلاعات لازم را درباره این پروژه ها کسب کنند و هم خودشان در انجام آنها مشارکت داشته باشند. 

پروژه ردمپ

پروژه ردمپ  (Redmap)از مردم دعوت می کند تا اگر بعضی از جانوران دریایی را در داخل یا خارج از محدوده تعریف شده دیدند، عکس آنها را ارسال کنند. جانوران دریایی که در فهرست ردمپ گنجانده شده اند، گونه های نادر و غیرمعمولی هستند که اطلاعات محدودی درباره آنها وجود دارد. 

 در مرحله بعد، تصاویر دریافتی از آن جانوران برای شناسایی به دانشمندان متخصص مربوطه ارجاع می شود. بعد از آن، پایگاه داده ای ردمپ به روز شده و فرستندگان تصاویر می توانند از اهمیت همکاریشان مطلع شوند. از این داده ها برای بررسی تاثیر تغییرات آب و هوایی بر حرکت گونه ها استفاده می شود. همچنین می توان از آنها برای توسعه سیاستهای مدیریتی و رویکردهای حفاظتی هم استفاده کرد. 

گزارش های اخیر، شامل اطلاعاتی از یک لاکپشت سبز در ساحل مرکزی ایالت نیو ساوت ولز، یک کوسه از نوع بیگی ترشر bigeye thresher) ( از تاسمانیا و یک شبح ماهی (ghostpipefish) بزرگ از وسترن استرالیا بوده است. 

پروژه بازیابی محیط زیست 

پروژه بازیابی محیط زیست (Environment Recovery Project) یکی از ۲۳ پروژه دانش شهروندی مربوط به آتش سوزی است. هدف این پروژه کمک به ارزیابی اثرات زیست محیطی آتش سوزی و ردیابی ترمیم زیست بوم است. این پروژه دانش شهروندی از مردم می خواهد تا به مناطق بی خطری که از آتش سوزی آسیب دیده اند، بروند. از آنچه می بینند، عکس بگیرند و آن را در نرم افزار بارگذاری کنند. 

پروژه هدف یاب حیات وحش 

پروژه هدف یاب حیات وحش (Wildlife Spotter)، به عنوان یک پروژه دانش شهروندی در سال ۲۰۱۶ آغاز شد و در حال حاضر توسط موزه استرالیا (Australian Museum) اداره می شود. مزیت این پروژه پرطرفدار دراینجاست که حتی بدون ترک منزل هم می توانید در آن مشارکت کنید. پروژه هدف یاب حیات وحش، به معنای واقعی کلمه، میلیون ها تصویری را که توسط دوربین های از راه دور و خودکار در سراسر استرالیا گرفته شده، گردآوری کرده است. این تله های دوربینی به وسیله حرکت تحریک می شوند. یعنی با عبور جانور از مقابل دوربین، عکسبرداری صورت می گیرد. البته، این باعث می شود که هر نوع حرکتی، از جمله حرکت خس و خاشاک ها هم باعث واکنش دوربین و عکسبرداری شود. اما داوطلبان می توانند با غربال کردن عکسها و انتخاب تصاویر جانوران، به روند شناسایی آنها کمک کنند.

ازجمله اطلاعات به دست آمده اخیر در این زمینه، می توان به اطلاعات تله های دوربینی واقع در کانگورو آیلند (Kangaroo Island) و یا "زندگی مخفیانه جانوران" در قلمرو پایتخت استرالیا اشاره کرد.

 پروژه ردیابی کوسه ها 

زندگی کوسه های پرستار خاکستری در سواحل شرقی استرالیا در معرض خطر است و به نظر می رسد که کمتر از ۱۷۰۰ عدد از این کوسه ها باقی مانده باشند. هدف پروژه ردیابی کوسه ها (Spot a Shark)، نظارت و گزارش تعداد کوسه های پرستار خاکستری در آبهای استرالیا برای جلوگیری از انقراض این گونه جانوری و احیاء آن است. هر یک از این کوسه های خاکستری، لکه های منحصر به فردی بر پهلوهایشان دارند که می توان از آنها برای شناسایی هر کدامشان استفاده کرد. 

در این پروژه از غواصان می خواهند تا تصاویر کوسه های پرستار خاکستری را ارسال کنند. این تصاویر در یک الگوریتم تطبیق دهنده قرار گرفته و با سایر الگوهای موجود در پایگاه داده ای مقایسه می شوند. در صورت جدید بودن الگوی لکه ها، عکس موردنظر به عنوان یک رکورد جدید به پایگاه داده ای اضافه می شود. 

پروژه جغد قوی 

حیات بزرگترین گونه جغد استرالیا، در سراسر محدوده خودش یعنی از جنوب شرقی کوئینزلند تا ساوت استرالیا در معرض خطر قرار گرفته است. با وجود این، اطلاعات محدودی درباره این پرنده در اختیار ماست. هنگامی که این پروژه جغد قوی  (Powerful Owl Project)در سال ۲۰۱۸ آغاز شد، انتظار می رفت که بین ۲۵ تا سی جفت تخم گذار در حاشیه شهر بریزبن زندگی کنند. اما حالا ۳۱ جفت از آنها شناسایی شده اند. به نظر می رسد که در کل، نزدیک به ۱۵۰ جفت تخم گذار در منطقه بریزبن وجود داشته باشد. پروژه جغد قوی از مردم می خواهد تا در صورت مشاهده این پرندگان، آن را گزارش دهند. همچنین از مردم درخواست می شود تا در پیمایش ها و آموزشهای مربوط به نحوه شمارش این جغدها در اطراف شهرهای بریزبن، سیدنی و ملبورن هم مشارکت کنند. 

پروژه فراگ آیدی 

پروژه فراگ آیدی (FrogID) یک نرم افزار هوشمند رایگان است. با استفاده از این نرم افزار، افراد می توانند صدای قورباغه ها را ضبط کنند و به همراه مشخصات جغرافیایی محل ضبط صدا، نوع زیست بوم و همچنین زمان ضبط صدا، آن را در اختیار متخصصین موزه قرار دهند. صدای قورباغه و نام مکان ضبط آن به پایگاه داده ای FrogID اضافه شده و در وب سایت مربوطه در دسترس عموم قرار می گیرد. تا به حال، حدود ۱۲۰ هزار صدای قورباغه از سراسر استرالیا دریافت شده و حدود ۱۹۰ گونه قورباغه هم شناسایی شده اند.