چند روزی است که بهار در استرالیا آغاز شده و این فرصت خوبی است تا نگاهی بیندازیم به زمستانی که گذشت. با وجود سردی هوا، زمستان امسال در استرالیا، دارای بالاترین میانگین دمای روزانه بود. علاوه بر این، این زمستان، خشک ترین زمستان در طی پانزده سال اخیر هم بود. البته در ابتدای فصل زمستان، اداره هواشناسی استرالیا به درستی چنین زمستانی را پیشبینی کرده بود و کاملا انتظار می رفت که زمستانی گرم و خشک در پیش باشد.
با وجود اینکه در هفته های اخیر در خیلی از نقاط جهان مثل نیجر، جنوب ایالات متحده و شبه قاره هند شاهد وقوع سیل و توفان بودیم، اما هیچ کدام از این اتفاقات به معنی تغییرات شدید آب و هوایی نبوده اند. این در حالی است که در ماههای اخیر موارد جالبی از تغییرات آب و هوایی شدید در سراسر استرالیا مشاهده شده و در اکثر نواحی کشور، به خصوص در بخش جنوب شرقی و غرب، میانگین خشکی هوا به بالاتر از حد میانگین رسیده است.
هوای خشک تر از حد معمول، باعث ایجاد روزهای گرمتر و شبهای سردتر و در نتیجه تغییرات دمایی شدید شده است. در این شرایط، دمای هوا در شب به منفی 10 درجه سانتی گراد در آلپ ویکتوریا و به منفی 8 درجه سانتی گراد در کانبرا رسیده (یعنی سردترین شبها برای این مناطق به ترتیب از سالهای 1974 و 1971). و همینطور در طول روز هم شاهد هوای بالای 32 درجه سانتی گراد در کافس هاربر و 30 درجه در سان شاین کوست بوده ایم. در روزهای اولیه زمستان، بخش جنوبی کشور خشک باقی ماند و فشار زیاد هوای روی قاره استرالیا، جبهه های هوای سرد را در نواحی خلیجی نگه داشت. این مساله موجب ایجاد هوای مرطوب تری در نقاط جنوبی کشور شد و بارش زیاد برف در پیستهای اسکی را هم به همراه داشت. این زمستان گرم و خشک زمینه ای را برای وقوع آتش سوزی های خطرناک در بهار و تابستان فراهم می کند به طوری که در حال حاضر هم شاهد آتش سوزی های اول فصل در سواحل شرقی کشور بوده ایم.
تغییرات آب و هوایی و افزایش دما
در طول زمستان اخیر، میانگین حداکثر دمای روزانه در استرالیا با شکستن رکورد سال 2007 به میزان 3/0 درجه سانتی گراد، به بالاترین حد خود رسید. این یعنی که در صد سال اخیر، حداکثر دمای فصلی در استرالیا در فصول مختلف حدود ده بار تغییر کرده است. افزایش دمای زمستانی یک روند دراز مدت و رو به رشد در استرالیاست که به دلیل تغییرات آب و هوایی اتفاق می افتد. اما باید دید که تغییرات آب و هوایی ناشی از دخالت انسان تا چه حدی در احتمال وقوع زمستانهای شدیدا گرم در استرالیا تاثیر داشته است؟
در این رابطه مدل های پیشنهادی ای که هیات بین المللی تغییرات آب و هوایی برای تخمین نقش انسان در تغییرات آب و هوایی بکار می برد به دو دسته تقسیم می شوند: اول، مدلهایی که نشان دهنده شرایط آب و هوایی حال حاضر هستند (از جمله تاثیر گازهای گلخانه ای) و دوم، مدلهایی که نشان دهنده وضعیت آب و هوایی بدون وجود تاثیرات انسانی هستند. بر اساس محاسبات، مداخلات انسانی احتمال افزایش دمای زمستانی را حداقل 60 برابر افزایش می دهد. در نتیجه، تاثیرات انسانی دمای استرالیا را در طول گرم ترین زمستانها حدود 1 درجه سانتی گراد افزایش داده است.
زمستانهای گرم بیشتری در راه است
در حال حاضر گرمای جهان نسبت به سالهای گذشته حدود 1 درجه سانتی گراد افزایش پیدا کرده است. بر اساس موافقتنامه پاریس، برای جلوگیری از تاثیرات جبران ناپذیر تغییرات آب و هوایی، کشورهای جهان در صدد محدود کردن گرم شدن زمین به زیر 2 درجه، و چه بسا 5/1 درجه سانتی گراد هستند. حتی اگر گرمای جهان به زیر 2 درجه هم برسد باز هم باید منتظر زمستانهای گرم دیگری مثل زمستان 2017 باشیم. در حالی که خیلی از مردم ممکن است از گرمای زمستانی لذت ببرند، اما این پدیده در آینده خطر آفرین می شود. مثلا خیلی از کشاورزانی که با مشکل کمبود بارش مواجه شده اند باید منتظر شرایط بد ناشی از سوختن جنگلها در ماههای آینده هم باشند. مسلما چنین زمستانهایی برای آن دسته از افرادی که مجبور به دست و پنجه نرم کردن با دردسرهای ناشی از آن هستند، خوشایند نیست.
