نکات کلیدی
- افسردگی پس از زایمان دیرتر از احساسات ناخوشایند معمول دوام می‌آورند و با علایم شدیدتری همراه است.
- یک‌پنجم تازه‌مادران و یک‌دهم تازه‌پدران به افسردگی پسازایمان دچار می‌شوند.
- این وضعیت را می‌شود با روش‌های روان‌درمانی یا داروهای ضدافسردگی درمان کرد و یک محیط حمایتی می‌تواند به والدین جدید کمک کند که زودتر به کمک دسترسی پیدا کنند.
تخمین زده می‌شود که از هر پنج مادر جدید، چهار نفر آن‌ها در روزهای اول پس از زایمان احساسات ناخوشایندی را تجربه می‌کنند. در انگلیسی به این احساسات ناخوشایند 'بیبی بلوز' (baby blues) می‌گویند.
این احساسات ناخوشایند معمولاً به دلیل تغییرات هورمونی رخ می‌دهند و شامل اضطراب، اشک‌ریزی و مشکل در خوابیدن هستند، اما معمولاً بدون نیاز به درمان دارویی به سرعت از بین می‌روند.
اما وقتی این احساسات دوامدار می‌شوند و توانایی مادر/پدر در مراقبت از خود و نوزاد را تقلیل می‌دهند، ممکن است تبدیل به افسردگی پس از زایمان شده باشد.
جولی بورنینخوف، روان‌شناس بالینی و مدیرعامل سازمان - به طور مخفف پاندا (PANDA)- می‌گوید: «افسردگی می‌تواند در دوران بارداری، یعنی دوره پیشازایمان، یا پسازایمان، بعد از تولد نوزاد رخ دهد.»
علایم آن ممکن است شامل بدخُلقی، ناتوانی در توجه به معلومات و انزوای اجتماعی باشند.
خانم بورنینخوف می‌گوید اختلالات خواب نیز از علایم رایج این نوع افسردگی است.
به گفته او، افسردگی پسازایمان مانند هر افسردگی دیگر در هر مقطعی از زندگی، افراد را دچار «پرخوابی یا کم‌خوابی» می‌کند و باعث می‌شود روند معمول مصرف غذا و آب آن‌ها مختل شود.
پدران یا مادران که در گذشته دچار افسردگی شده‌اند، بیشتر احتمال دارد در دوران قبل و بعد از تولد فرزند اول شان دوباره افسردگی را تجربه کنند. Credit: SDI Productions/Getty Images
هر بارداری متفاوت است و به همین ترتیب، هر مورد افسردگی ناشی از زایمان و بارداری هم متفاوت است.
برای سارا باری، مادر آزای سه ساله، سفر بارداری سرشار از هیجان و حس آمادگی بود.
اما به یاد می‌آورد که بعد از تولد پسرش دچار ترس شدیدی شده بود که فراتر از علایم گذرای پسازایمان تا چندین هفته دوام آوردند و «بی‌دلیل ۶۰ تا ۷۰ درصد از روز را گریه می‌کرد».
او می‌گوید: «در واقع از انجام کارهای اولیه برای پسرم می‌ترسیدم، از شیر دادن، از بیدار ماندن برای او و حتا بازی کردن با او ترس داشتم... همیشه می‌ترسیدم. در نهایت به این نتیجه رسیدم که این نمی‌تواند برای این مدت طولانی عادی باشد.»
سارا متولد بنگلادش است و ۲۰ سال می‌شود در آسترالیا زندگی می‌کند.
او تجربه خود از حمایت از سلامت روان را این‌گونه بازگو می‌کند: «در بنگلادش معمول نیست که مردم بروند و بگویند، 'من افسردگی زایمان دارم، به کمک نیاز دارم.' اما مورد من بسیار متفاوت بود، والدینم خیلی مترقی هستند، و پدرم کسی بود که گفت، 'تو باید دنبال کمک تخصصی بروی'.»
صرف نظر از نژاد یا فرهنگ، کمک گرفتن در هنگام افسردگی ناشی از زایمان ممکن است برای برخی افراد سخت باشد. Credit: FatCamera/Getty Images
او می‌گوید: «این موضوع هنوز بسیار تابو است... مردم نمی‌دانند چگونه به آن واکنش نشان دهند.»
«من با آسترالیایی‌های محلی و همکارانم در مورد آن صحبت کرده‌ام. از هر چهار نفر یک نفر نمی‌داند چگونه با چنین مکالمه‌ای کنار بیاید. بنابراین، قطعاً شرم و ننگی وجود دارد که به نظر من گسترده‌تر از یک فرهنگ است.»
جکی بارن‌فیلد، مدیر اجرایی بخش ارائه خدمات در مرکز ، می‌گوید یکی از رایج‌ترین تصورات غلطی که در جامعه وجود دارند، این است که افسردگی ناشی از زایمان فقط دامنگیر زنان می‌شود.
لایف‌لاین یک مرکز خدمات مشاوره روانی است که خط تلفون ویژه‌ای به نام برای مردان نیز دارد.
خانم بارن‌فیلد می‌گوید: «من یک مثال شخصی برای شما می‌آورم. شوهر من در واقع افسردگی ناشی از زایمان را تجربه کرد. و فکر می‌کنم با توجه به پیشینه‌ای که به عنوان یک پرستار سلامت روان دارم، قبل از خودش از این اتفاق آگاه بودم.»
به گفته دکتر بارن‌فیلد، افسردگی پس از زایمان می‌تواند دامنگیر مردان و زنان شود و هر کسی آن را به شکل متفاوت تجربه می‌کند. Source: Moment RF / Vera Vita/Getty Images
دکتر بارن‌فیلد توضیح می‌دهد که منبع محرک‌های افسردگی برای همه مشابه است و ناشی از تغییر و انتظارات شخصی، انتظارات اجتماعی و همچنین چیزهایی است که در رسانه‌های اجتماعی می‌بینیم.
او می‌گوید: «اگر خود را با چیزی مقایسه کنید که به نظر می‌رسد یک خانواده یا پدر ایده‌آل است، این فشار بیشتری بر دوش شما می‌گذارد تا به همان روش عمل کنید.»
به گفته او، جویا شدن احوال شریک زندگی تان به خود شما نیز کمک می‌کند بتوانید احساسات خود را به عنوان یک مادر/پدر جدید آسان‌تر بازگو کنید.
او می‌افزاید: «حتا اگر چاره کار را نمی‌دانید، به او بگویید که واقعاً گیج شده‌اید و می‌ترسید که کار نادرستی انجام دهید. با هم چاره‌ای بیندیشید. کلیدش همین است.»
«مردان اغلب به گونه‌ای تربیت می‌شوند که باید قوی به نظر برسند و لزوماً احساسات خود را ابراز نکنند و فقط تحمل کنند و کارشان را پیش ببرند.»
«حتا در فضای افسردگی ناشی از زایمان، مردان ممکن است هنوز همه این چیزها را احساس کنند. آن‌ها ممکن است منزوی شوند، احساس تنهایی کنند، اما در مورد آن صحبت نمی‌کنند.»
افسردگی پس از زایمان قابل درمان است. داکتر خانوادگی پس از ارزیابی نیازهای شما، درمان مناسبی را برای تان توصیه می‌کند.
سارا با توجه به تجربه خودش می‌گوید، برای تازه‌مادران همین مهم است که بدانند در انتهای تاریکی روشنایی وجود دارد.
پدر و مادر جوانی در حال دعوای لفظی Credit: PonyWang/Getty Images
«مثل این بود که کلید چراغ را زده باشی، زیرا روزی از خواب برخاستم و معنای واقعی کلمه احساس کردم که باید آشپزی کنم، باید فلان و بهمان کار را برای فرزندم انجام دهم. با خود گفتم، واه، چه خوب، حالم بهتر شد. از آن روز به بعد، اوضاع بهتر و بهتر شد.»
توصیه شماره‌یک سارا به والدین جدید این است که روزانه از سلامت روان خود نظارت کنند.
خانم بورنینخوف از سازمان 'پاندا' نیز موافق است.
او تأکید می‌کند که آمادگی برای احتمال ابتلا به افسردگی ناشی از زایمان به اندازه کمک جستن از داکتر در صورت تجربه آن مهم است.
«وقتی قرار است زایمان داشته باشید، به همان روشی که زایمان خود را برنامه‌ریزی می‌کنید، یک برنامه سلامت روانی داشته باشید.»
از کجا کمک بگیریم؟
- برای اضطراب و افسردگی در دوران بارداری و بعد از زایمان، با شماره ۳۰۶ ۷۲۶ ۱۳۰۰ با پاندا تماس بگیرید یا برای دسترسی به اطلاعات به وبسایت آن () مراجعه کنید. اطلاعات این وبسایت به ۴۰ زبان ترجمه شده‌اند.
- جهت کسب اطلاعات و مشاوره روان‌شناختی که به صورت رایگان (حداکثر ۱۰ جلسه) به والدین باردار و جدید به طور حضوری در مکان‌های مختلف در نیوساوت‌ولز، کوینزلند و ویکتوریا یا به صورت آنلاین و تلفونی ارائه می‌شوند، به وبسایت سر بزنید.
- برای حمایت سلامت روانی ویژه دگرباشان جنسی (LGBTIQ+) با شماره ۷۲۷ ۱۸۴ ۱۸۰۰ به 'کیولایف' (QLife) زنگ بزنید یا از وبسایت آن () دیدن کنید.
- جهت کسب مشاوره روانی در شرایط بحرانی با شماره ۱۴ ۱۱ ۱۳ با '' تماس بگیرید. این خط تلفون کمکی همیشه باز است.
- برای خدمات مشاوره تلفونی و آنلاین مخصوص مردان با شماره ۷۸ ۹۹ ۷۸ ۱۳۰۰ به '' زنگ بزنید یا از وبسایت آن بازدید کنید.
